Εκτός από τα λιπάσματα που βρίσκουμε σε γεωπονικά καταστήματα, υπάρχουν πολλά καθημερινά υλικά, οικιακά υπολείμματα που πολλές φορές τα πετάμε, χωρίς να γνωρίζουμε ότι αποτελούν φυσική πηγή θρεπτικών συστατικών για τα φυτά μας.
Τα τσόφλια των αυγών, το γάλα που έληξε στο ψυγείο, το νερό όπου βράσαμε τα μακαρόνια και τα υπολείμματα από τον καφέ που πίνουμε είναι μερικά από τα υλικά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να φτιάξουμε το δικό μας σπιτικό λίπασμα. Πολλά υλικά που χρησιμοποιούμε στην κουζίνα μας κρύβουν πλήθος θρεπτικών στοιχείων όπως το άζωτο, ο φώσφορος, το κάλιο, το μαγνήσιο, το ασβέστιο καθώς και ιχνοστοιχεία όπως ο σίδηρος, ψευδάργυρος και βόριο που μπορούμε να αξιοποιήσουμε ως φυσικό λίπασμα στην κηπουρική για να βοηθήσουμε τα φυτά μας να αναπτυχθούν.
Σε προηγούμενα άρθρα, αναφερθήκαμε στο πώς χρησιμοποιούμε σπιτικά υλικά για την προστασία των φυτών, πώς μπορούμε να καλλιεργήσουμε λαχανικά με κομμάτια που περίσσεψαν από την κουζίνα και πώς επιλέγουμε τα κατάλληλα υλικά από το σπίτι μας για να φτιάξουμε κομπόστ. Ήρθε η ώρα, λοιπόν, να αξιοποιήσουμε υλικά που υπάρχουν σε κάθε κουζίνα και αποτελούν φυσικό λίπασμα για τα φυτά, ανακυκλώνοντας φυτικά υπολείμματα και τροφές που θα πετούσαμε.
Με αυτό τον τρόπο προσθέτουμε θρεπτικά συστατικά στα φυτά μας με οικολογικό τρόπο και παράλληλα μειώνουμε τον όγκο των απορριμάτων που δημιουργούμε στο σπίτι μας. Ας δούμε λοιπόν ποια υλικά από την κουζίνα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως φυσικό λίπασμα για τα φυτά και ποια θρεπτικά συστατικά περιέχουν που είναι πολύ χρήσιμα στην κηπουρική.
Καθημερινά υλικά που χρησιμοποιούνται ως φυσικό λίπασμα στα φυτά
1. Υπολείμματα καφέ
Δεν πετάμε τα υπολείμματα του καφέ όταν πίνουμε ελληνικό, εσπρέσο ή γαλλικό καφέ. Περιέχουν χρήσιμα θρεπτικά συστικά για τα φυτά και ενισχύουν το χώμα με οργανική ουσία. Μπορούμε λοιπόν να τα βάλουμε στις γλάστρες μας ή να τα συγκεντρώσουμε και να τα χρησιμοποιήσουμε στον κήπο. Ακόμα και το ίδιο το ρόφημα του καφέ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λίπασμα σε οξύφιλα φυτά όπως η γαρδένια, η καμέλια, η ορτανσία και η αζαλέα. Δεν το παρακάνουμε, βέβαια, καθώς η συχνή προσθήκη μεγάλων ποσοτήτων υπολειμμάτων καφέ μπορεί να προκαλέσει κιτρινίσματα ή μάρανση των φυτών μας.
2. Φλούδες μπανάνας
Φάγαμε λαχταριστές και γευστικές μπανάνες και πετάξαμε τις φλούδες τους στα σκουπίδια; Μεγάλο λάθος. Οι φλούδες της μπανάνας περιέχουν θρεπτικά στοιχεία που χρειάζονται τα φυτά μας, κυρίως κάλιο σε μεγάλη ποσότητα και σε μικρότερες ποσότητες άζωτο, φώσφορο και μαγνήσιο. Το κάλιο είναι απαραίτητα τόσο για την καρποφορία των φυτών του λαχανόκηπου μας όσο και για τα καλλωπιστικά φυτά που έχουμε σε γλάστρες στο μπαλκόνι. Καθώς αποσυντίθεται οι φλούδες της μπανάνας στο χώμα, στην ουσία λειτουργούν ως ένα φυσικό λίπασμα βραδείας αποδέσμευσης για τα φυτά. Αξίζει να σημειώσουμε πως ο τεμαχισμός τους σε μικρότερα κομμάτια βοηθά στην ταχύτερη απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων τους από τα φυτά.
3. Γάλα που έληξε στο ψυγείο
Aν το γάλα έμεινε και έχει λήξει στο ψυγείο μας, δεν το πετάμε σε καμία περίπτωση. Το γάλα περιέχει σημαντική ποσότητα ασβεστίου που ενισχύει την ανάπτυξη και εξασφαλίζει τη δημιουργία ισχυρών κυτταρικών τοιχωμάτων στα φυτά. Μπορούμε, λοιπόν, να χρησιμοποιήσουμε το γάλα στα φυτά ως διαφυλλικό λίπασμα για να αντιμετωπίσουμε το μαύρισμα στο κάτω μέρος των καρπών της ντομάτας που οφείλεται, κυρίως, σε έλλειψη ασβεστίου. Για τους διαφυλλικούς ψεκασμούς χρησιμοποιούμε γάλα πλήρες σε λιπαρά και το διαλύουμε σε νερό σε αναλογία 1:1. Ψεκάζουμε το φύλλωμα των φυτών όταν αρχίζουν να αναπτύσσονται οι καρποί και επαναλαμβάνουμε μετά από μία εβδομάδα.
4. Υπολείμματα τσαγιού
Αφού βράσουμε τα φύλλα του τσαγιού για να φτιάξουμε ένα ζεστό ρόφημα, μαζεύουμε τα υπολείμματα για να τα χρησιμοποιήσουμε ως φυσικό λίπασμα στα φυτά μας. Τα υπολείμματα από το τσάι έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε άζωτο, και μικρότερη σε φώσφορο και κάλιο, τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για την ανάπτυξη των φυτών που έχουμε σε γλάστρες και στον κήπο. Επιπλέον, τα υπολείμματα των φύλλων του τσαγιού περιέχουν οργανική ουσία και βελτιώνουν την ποιότητα του χώματος προσφέροντας καλύτερη συγκράτηση της υγρασίας. Να σημειώσουμε ότι μπορούμε να προσθέσουμε τα υπολείμματα του τσαγιού μαζί με το φακελάκι, εφόσον είναι από υλικό που μπορεί να αποσυντεθεί.
5. Τσόφλια αυγών
Ένα ακόμη υλικό που χρησιμοποιούμε πολύ συχνά στην κουζίνα μας και μπορούμε να αξιοποιήσουμε στην κηπουρική είναι τα αυγά. Τα τσόφλια των αυγών περιέχουν ασβέστιο που χρειάζονται τα φυτά, αν και αποσυντίθενται με αργό ρυθμό που δεν καλύπτει τις άμεσες ανάγκες των φυτών σε ασβέστιο. Για την γρηγορότερη αποσύνθεση των τσοφλιών αυγών, καλό είναι να τα θρυμματίζουμε πριν σε ένα μπλέντερ ή με το χέρι μας. Ο πιο ενδεδειγμένος και αποτελεσματικός τρόπος για να αξιοποιήσουμε τα τσόφλια του αυγού στα φυτά είναι να τοποθετηθούν ως υλικό στον κομποστοποιητή μας για τη δημιουργία κομπόστ.
6. Όστρακα από θαλασσινά
Μύδια, στρείδια, χτένια και γενικότερα τα οστρακοειδή έχουν την τιμητική τους την περίοδο του καλοκαιριού. Πόσοι έχουν αναρωτηθεί αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το κέλυφος τους για τα φυτά του κήπου μας; Κι όμως, τα κελύφη των οστρακοειδών περιέχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ανθρακικό ασβέστιο και μαγνήσιο. Μπορούμε να τα προσθέτουμε ως λίπασμα σε ντομάτες, πιπεριές και μελιτζάνες για την αντιμετώπιση της ξηρής κορυφής που προκαλεί μαυρίσματα στους καρπούς. Είναι σημαντικό να τα θρυμματίζουμε σε μικρά κομμάτια για να μπορέσουν να απορροφηθούν πιο γρήγορα από το χώμα και από τα φυτά μας.
7. Νερό από βράσιμο λαχανικών και ζυμαρικών
Κάθε φορά που βράζουμε χόρτα, λαχανικά, ζυμαρικά, πατάτες και αυγά, δεν πετάμε το νερό από το βράσιμο αλλά το κρατάμε για τα φυτά μας. Αφού αφήσουμε το νερό να κρυώσει, μπορούμε να ποτίσουμε τα λαχανικά μας στον κήπο ή και τα καλλωπιστικά φυτά που έχουμε σε γλάστρες στο μπαλκόνι μας. Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο κάνουμε οικονομία στο νερό για το πότισμα, αλλά παράλληλα ενισχύουμε τα φυτά μας με θρεπτικά συστατικά. Στην ουσία, το νερό που μένει από το βράσιμο των λαχανικών, των χόρτων, των ζυμαρικών των πατατών και των αυγών είναι ένα υγρό φυσικό λίπασμα που δυναμώνει τα φυτά μας και παράλληλα βελτιώνει το χώμα που τα έχουμε φυτέψει.
8. Στάχτη από τα ξύλα στο τζάκι
Πολλοί χρησιμοποιούν τη στάχτη από το τζάκι και τον ξυλόφουρνο για την αντιμετώπιση των σαλιγκαριών. Αυτό που λίγοι γνωρίζουν, είναι ότι η στάχτη μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά ως φυσικό λίπασμα στα φυτά του κήπου μας και στις γλάστρες του μπαλκονιού μας. Η στάχτη είναι πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία όπως ασβέστιο, κάλιο και φώσφορο και είναι ιδανική για λίπασμα σε ντομάτες, φασόλια, σπανάκι, αρακάς, σκόρδα, πατάτες και αβοκάντο. Επίσης, η προσθήκη στάχτης στο έδαφος, κάνει το χώμα πιο αφράτο και βελτιώνει τον αερισμό του. Κατάλληλη εποχή για την ενσωμάτωση της στάχτης στον λαχανόκηπο ή στα καρποφόρα δέντρα είναι η περίοδος του χειμώνα, όπου παραχώνεται σε βάθος 10-20 εκατοστών.
9. Τσόφλια ξηρών καρπών
Όσοι τρώμε ξηρούς καρπούς συχνά, όπως φυστίκια, καρύδια, αμύγδαλα, πασατέμπο και ηλιόσπορους, πρέπει να γνωρίζουμε πως τα τσόφλια από τους ξηρούς καρπούς προσφέρουν αρκετά θρεπτικά συστατικά και οργανική ουσία στο χώμα των φυτών. Μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ως φυσικό λίπασμα και να τα ενσωματώσουμε στο χώμα, αν και αργούν πολύ καιρό για να αποδομηθούν ακόμα και αν τα σπάσουμε σε μικρά κομμάτια. Μία εναλλακτική αξιοποιησή τους χωρίς να τα θρυμματίσουμε, είναι να τα βάλουμε στη βάση μίας γλάστρας αντί για χαλίκια, ώστε να εξασφαλίσουμε καλύτερη απομάκρυνση του νερού κατά το πότισμα.
10. Υπολείμματα αρωματικών φυτών και βοτάνων
Και για το τέλος, τα υπολείμματα μετά το βράσιμο από τα αγαπημένα μας αρωματικά φυτά και βότανα, όπως η ματζουράνα, το δίκταμο και το φασκόμηλο. Τα υπολείμματα των αρωματικών φυτών και των βοτάνων μπορούμε να τα ενσωματώσουμε στο χώμα συμπληρωματικά ως λίπασμα, καθώς περιέχουν άζωτο και άλλα θρεπτικά στοιχεία. Αν έχουμε βράσει και τους ξυλώδεις βλαστούς των αρωματικών φυτών μαζί με τα φύλλα και τα άνθη, καλύτερα να τους τεμαχίσουμε στο μπλέντερ πριν τους ενσωματώσουμε στο χώμα για τα ταχύτερη απορρόφηση από τα φυτά μας.
Κι ένα μυστικό για τα σπιτικά υλικά που χρησιμοποιούμε ως λίπασμα
Τα σπιτικά υλικά σύμφωνα με τα mistikakipou που αναφέραμε χρησιμοποιούνται για να εμπλουτίσουμε το χώμα με θρεπτικά στοιχεία και οργανική ουσία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ποσότητες των θρεπτικών συστατικών που παρέχουν δε μπορούν να καλύψουν πλήρως τις ανάγκες των φυτών και επομένως λειργουργούν συμπληρωματικά με τη βασική λίπανση που κάνουμε με άλλα λιπάσματα.