Τα όνειρα αποτελούν μία συναρπαστική εμπειρία, η οποία ενέχει μυστήριο. Ο λόγος για ένα θέμα, που απασχολεί τον άνθρωπο από την αρχαιότητα και παραμένει σύγχρονο μέχρι και τον 21ο αιώνα. Τα όνειρα είναι κάτι το άγνωστο και το υπερφυσικό και γι’ αυτό ασχολούνται μαζί του τόσο η Φιλοσοφία και η Μεταφυσική, όσο και η Ψυχολογία.
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και Ασσύριοι έφτιαξαν έναν από τους πρώτους ονειροκρίτες περίπου στα 2000- 1500 π.Χ. και οι αρχαίοι Έλληνες είχαν επίσης ονειροκρίτες. Ο Αριστοτέλης όριζε το όνειρο ως μία δραστηριότητα του πνεύματος και μετά ήρθαν ο Freud και ο Young. Κατά τον τελευταίο τα όνειρα υιοθετούν μία διαφορετική από αυτή που ακολουθούμε στην πραγματική ζωή, στάση ενώ κατά τον Freud η ονειρική ζωή μας συμβολίζει τις απωθημένες επιθυμίες «λογοκρίνοντας» τον τρόπο που τελικά ζούμε.
Πότε κάνουμε όνειρα και γιατί
Σύμφωνα με τους ειδικούς του ύπνου στην mediastrom οι περισσότεροι ενήλικες ονειρευόμαστε πάνω από 2 ώρες τη νύχτα. Ο ύπνος μας περνάει από πέντε διαφορετικά στάδια και τα όνειρα μπορούν να συμβούν σε κάθε στάδιό του. Τα πιο παραγωγικά, «ζωντανά» κι έντονα όμως, συμβαίνουν κατά το στάδιο της γρήγορης κίνησης ματιών δηλαδή στο στάδιο REM (Rapid Eye Movement). Ο συνολικός ύπνος διαρκεί από 90 έως 110 λεπτά και η φάση REM από 70 έως 90 λεπτά μετά το αποκοίμισμα. Όσο προχωράει η νύχτα, τόσο αυξάνεται και η περίοδος των σταδίων REM και μειώνεται αντίστοιχα, ο βαθύς ύπνος.
Ο ύπνος REM δεν είναι μόνο ο χώρος των ονείρων μας, αλλά και το στάδιο που χρειάζεται ο εγκέφαλος για να επανεκκινήσει και να είναι αποδοτικός την επόμενη μέρα. Ας δούμε όμως λίγο πιο αναλυτικά τι συμβαίνει με τα αναφερόμενα πέντε στάδια ύπνου.
- Στάδιο ύπνου νούμερο 1: Ελαφρύς ύπνος
Είμαστε μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, μπορεί να ξυπνήσουμε εύκολα, τα μάτια μας κινούνται πολύ αργά και η μυϊκή δραστηριότητα επιβραδύνεται σημαντικά. Όταν κάποιος ξυπνήσει σε αυτό το στάδιο, θυμάται αποσπασματικές οπτικές εικόνες.
- Στάδιο ύπνου νούμερο 2: Εδώ οι κινήσεις των ματιών σταματούν.
Τα ηλεκτρικά κύματα του εγκεφάλου που καταγράφονται από το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, γίνονται πιο αργά με παρουσία σποραδικών εξάρσεων ταχέων κυμάτων.
- Στάδια ύπνου νούμερο 3 και 4: Βαθύς ύπνος
Το (3) είναι το στάδιο κατά το οποίο εμφανίζονται κύματα, τα οποία χαρακτηρίζονται ως εξαιρετικά αργά κι ονομάζονται κύματα δέλτα. Μεταξύ των κυμάτων δέλτα παρουσιάζονται διάσπαρτα κύματα που είναι πιο μικρά και πιο γρήγορα. Στο (4) εγκέφαλος παρουσιάζει σχεδόν μόνο κύματα τύπου δέλτα. Σε αυτό τον βαθύ ύπνο δεν υπάρχει μυϊκή δραστηριότητα, ούτε κινήσεις των ματιών. Είναι πολύ δύσκολο να ξυπνήσει κάποιος στο συγκεκριμένο στάδιο.
- Στάδιο ύπνου νούμερο 5: REM, Rapid Eye Movement
Όταν φτάσουμε στο στάδιο 5 του ύπνου, που είναι η φάση των γρήγορων κινήσεων των ματιών (REM, Rapid Eye Movement), η αναπνοή γίνεται γρήγορη, ακανόνιστη κι ελαφριά. Τα μάτια παρουσιάζουν απότομες κινήσεις προς διάφορες κατευθύνσεις. Οι μύες των άνω και κάτω μελών μας, αδυνατούν προσωρινά. Ο ρυθμός της καρδιας και η αρτηριακή πίεση αυξάνονται. Όταν οι άνθρωποι ξυπνούν στην φάση REM, περιγράφουν περίεργες και μη λογικές ιστορίες, οι οποίες στην ουσία είναι τα όνειρα!
Τι γίνεται όμως με όσους υποστηρίζουν πως δεν κάνουν όνειρα;
Τα άτομα που παρατηρούν ότι «δεν ονειρεύονται ποτέ» είναι συχνά τα άτομα, που περιγράφουν τον ύπνο τους ως «ανήσυχο». Εάν κοιμάστε σ’ ένα άβολο στρώμα ή σε κακή θέση ύπνου, οι συνέπειες μπορεί να είναι μεγαλύτερες από τον πόνο στην πλάτη την επόμενη μέρα. Ο συνεπής, ανήσυχος ύπνος επηρεάζει τα όνειρα και φυσικά, τη γνωστική απόδοση. Η ενόχληση σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητά σας να κοιμάστε και να φτάσετε στον κύκλο REM (όπου ονειρεύεστε). Αυτή η σωματική δυσφορία μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερο ύπνο REM σε τακτική βάση, κάτι που επηρεάζει τη συνολική υγεία σας. Γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία η επιλογή στρώματος, θέσης ύπνου και του κατάλληλου μαξιλαριού!
Όνειρα και παιδιά: Πώς επηρεάζουν την καθημερινότητά τους
Αναρωτιέστε αν τα παιδιά βλέπουν όνειρα; Η απάντηση είναι «ναι» και μάλιστα από τη βρεφική ηλικία τους. Σύμφωνα με τους ειδικούς τα παιδιά έχουν δραστήρια ονειρική ζωή, αφού ονειρεύονται πιο συχνά από τους ενήλικες. Αυτό σχετίζεται με τις εμπειρίες τους. Πιο συγκεκριμένα τα όνειρα εξυπηρετούν την ταξινόμηση των νέων εμπειριών και γνώσεων ενός παιδιού, αλλά και την καλύτερη κατανόηση του κόσμου γύρω του. Έτσι τα παιδιά συνεχίζουν να ανακαλύπτουν τον κόσμο, ακόμη κι όταν κοιμούνται!
Ο παιδικός εγκέφαλος λοιπόν έχει μνήμες, γνώσεις κι εμπειρίες, θετικές ή αρνητικές. Για παράδειγμα το παιδί μπορεί μέσα από ένα όνειρο να ξαναζεί μία δυσνόητη, δύσκολη ή στρεσογόνο κατάσταση. Τα παιδικά όνειρα έχουν πρωταγωνιστές και συχνά μπερδεύονται με την πραγματικότητα. Επομένως πολλές φορές τα όνειρα χρησιμεύουν στους γονείς, ώστε να καταλάβουν πως βιώνει το παιδί την καθημερινότητά του.
Ενδιαφέρον στοιχείο σχετικά με παιδικά όνειρα αποτελεί και το γεγονός ότι διαφέρουν ανάλογα με το φύλο και την ηλικία του κάθε παιδιού. Για παράδειγμα τα παιδιά γενικότερα βλέπουν αρκετές φορές στα όνειρά τους ζώα. Συνήθως τα αγόρια ονειρεύονται πιο άγρια ζώα, ενώ τα κορίτσια περισσότερο κατοικίδια. Τα κορίτσια βλέπουν να ταξιδεύουν στη φύση, ενώ τα αγόρια προτιμούν τις περιπέτειες. Επίσης τα παιδιά βλέπουν εφιάλτες και μάλιστα σε αναλογία 1/ 4 των ονείρων τους. Όσο όμως μεγαλώνουν, τα κακά όνειρα περιορίζονται σημαντικά. Στην αντίθετη περίπτωση ζητούμε τη συμβουλή ενός ειδικού, για την περίπτωση που απασχολεί κάτι σημαντικό τον ψυχισμό του παιδιού.
Όσο για το πως μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να κάνουν όμορφα όνειρα; Διαμορφώνουμε ένα ασφαλές περιβάλλον στον χώρο όπου κοιμάται, προετοιμάζουμε το δωμάτιο με ήρεμο φωτισμό, ενδεχομένως χαλαρή μουσική- νανούρισμα, διαβάζουμε παραμύθια που δίνουν ευχάριστες εικόνες στο παιδί ή απολαμβάνουμε μαζί μία βραδινή δραστηριότητα που αγαπάμε και φυσικά συζητάμε μαζί του- ανάλογα με την ηλικία του- για τα θέματα που το απασχολούν.
«Είδα ένα κακό όνειρο»: Βάλε stop στους εφιάλτες!
1. Ακολουθήστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, τόσο τις καθημερινές όσο και τα Σαββατοκύριακα.
2. Ανακαλύψτε μία δραστηριότητα, η οποία εκτονώνει το στρες και το άγχος.
3. Βελτιώστε τη γενικότερη υγιεινή του ύπνου, αλλάζοντας το περιβάλλον, τις βραδινές συνήθειες και το στρώμα σας. Ένα υποστηρικτικό στρώμα και μαξιλάρι memory foam το οποίο υποστηρίζει απόλυτα τον αυχένα και το κεφάλι , μπορούν να κάνουν το κρεβάτι σας πιο φιλόξενο κι άνετο.
4. Αποφύγετε την ένταση πριν την ώρα του ύπνου. Προτιμήστε τη χαλάρωση ως προετοιμασία για έναν ποιοτικό ύπνο.
5. Περιορίστε το αλκοόλ και την καφεΐνη.
6. Ζητήστε τη συμβουλή ενός γιατρού, αν υποφέρετε από διαταραχές ύπνου, ώστε να εξετάσετε αν ελλοχεύει κάποια πάθηση που προκαλεί την αϋπνία και τους επόμενους εφιάλτες.
7. Βελτιώστε τη θέση που κοιμάστε.
Όμορφα όνειρα: Ποιο είναι το σωστό στρώμα και η κατάλληλη θέση ύπνου
Ποιοτικός ύπνος σημαίνει ήρεμος κι άνετος. Ο ύπνος σε λάθος τύπο στρώματος μπορεί να οδηγήσει σ’ επίμονους εφιάλτες και πολλά ακόμη προβλήματα υγείας. Το ίδιο και η κακή θέση ύπνου, η οποία εντείνει κάποια μυοσκελετικά προβλήματα και δυσκολεύει την ξεκούραση. Εξάλλου η δημιουργία καταπόνησης στη σπονδυλική στήλη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές νευρικές ανισορροπίες σε όλο το σώμα.
Δεδομένου λοιπόν ότι το ένα τρίτο της ζωής μας ανήκει στον ύπνο, η επιφάνεια- δηλαδή το στρώμα- στην οποία επιλέγουμε να κοιμηθούμε παίζει ζωτικό ρόλο στον καθορισμό της ποιότητας του ύπνου μας και της συνολικής υγείας. Όσο πιο καλά κοιμόμαστε κι όσο πιο ήρεμοι είμαστε, χωρίς νευρικές ανισορροπίες, τόσο πιο ευχάριστα όνειρα θα βλέπουμε. Ένα κατάλληλο στρώμα θα σας επιτρέψει να παρασυρθείτε, για να κοιμηθείτε πολύ πιο γρήγορα. Θα σας επιτρέψει επίσης να βιώσετε μια βαθύτερη, πιο χαλαρή κατάσταση ύπνου που διαρκεί όλη τη νύχτα.
Η επιλογή του στρώματος είναι σημαντική, καθώς θα επιτρέψει τη διατήρηση μιας άνετης ευθυγράμμισης της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα λιγότερο πόνο στους μύες και τις αρθρώσεις και την εξάλειψη των ενοχλητικών εφιαλτών που προκύπτουν από μια ακατάλληλη θέση ύπνου. Ο στόχος είναι ένας καλός, ποιοτικός, επαρκής ύπνος για πιο ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα και καλή ψυχική διάθεση κάθε μέρα!
Αυτοί είναι ακριβώς οι λόγοι για τους οποίους εμείς, ως ειδικοί στον ύπνο, δημιουργήσαμε λεπτομερείς ενημερωτικές αναρτήσεις για να σας επιτρέψουμε να επιλέξετε το σωστό στρώμα ανάλογα με τη θέση ύπνου σας και τις σχετικές ανάγκες ύπνου, είτε κοιμάστε στο πλάι είτε κοιμάστε πίσω.
Εάν είστε ένας από τους πολλούς ενήλικες που επηρεάζονται από συχνά άσχημα όνειρα, λάβετε υπόψη σας ότι υπάρχουν λύσεις στην πραγματική ζωή. Επιπλέον, συνειδητοποιήστε ότι δε χρειάζεται πλέον να αντιμετωπίζετε επαναλαμβανόμενους κι ενοχλητικούς εφιάλτες. Αντιμετώπιση τυχόν υποκείμενων αιτιών, αντιμετώπιση υφιστάμενων προβλημάτων υγείας κι ο ύπνος στο ιδανικό στρώμα για τις συγκεκριμένες ανάγκες είναι η καλύτερη άμυνά σας ενάντια στον κακής ποιότητας ύπνο και στα επίμονα άσχημα όνειρα. Είμαστε εδώ, για να σας βοηθήσουμε να επιλέξετε το στρώμα που ταιριάζει καλύτερα σ’ εσάς και τις μοναδικές ανάγκες σας.