Η έλλειψη σιδήρου, αν και ξεκινά ως ενόχληση, μπορεί να μετατραπεί σε σοβαρή αναιμία. Στην καθημερινότητα μπορεί να χάσουμε σίδηρο με πολλούς τρόπους, οπότε είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζουμε πώς να προλάβουμε και να αντιμετωπίσουμε αυτήν την κατάσταση. 13 πράγματα για την έλλειψη πρωτεΐνης που ΟΛΕΣ οι ΓΥΝΑΙΚΕΣ οφείλουν να γνωρίζουν
Η έλλειψη σίδηρου προκαλείται όταν το σώμα δεν έχει αρκετό σίδηρο, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης – μια πρωτεΐνη στα ερυθρά αιμοσφαίρια που τους επιτρέπει να μεταφέρουν οξυγόνο στο σώμα. Η απουσία αιμοσφαιρίνης κανει τους μύες και τους ιστούς α λειτουργούν αναποτελεσματικά, που στη συνέχεια οδηγεί σε αναιμία.
Ασυνήθιστη κόπωση
Η κόπωση, είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα έλλειψης σιδήρου. Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα στερείται σιδήρου για να παράγει αιμοσφαιρίνη στα ερυθρά αιμοσφαίρια, η οποία είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά οξυγόνου από τους πνεύμονες στα άλλα μέρη του σώματος. Όταν το σώμα στερείται αιμοσφαιρίνης, τότε τροφοδοτείται λιγότερο οξυγόνο στους μύες και τους ιστούς μας, με αποτέλεσμα την κούραση. Η κούραση θεωρείται πολύ φυσιολογική στην καθημερινότητα, οπότε μερικές φορές θα μπορούσε να είναι πιο δύσκολο να διακρίνουμε την κανονική κόπωση από το σύμπτωμα της έλλειψης σιδήρου.
Ωστόσο, τα άτομα με ανεπάρκεια σιδήρου θα βιώσουν επίσης:
- Αδυναμία
- Χαμηλά επίπεδα ενέργειας
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Λιγότερη παραγωγικότητα
Χλωμό δέρμα
Η αιμοσφαιρίνη στα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι που δίνει στο δέρμα μας αυτό το υγιές, ροζ χρώμα. Λόγω της έλλειψης σιδήρου, το ανθρώπινο σώμα δεν μπορεί να παράγει αρκετή αιμοσφαιρίνη ώστε τα ερυθρά αιμοσφαίρια να συμβάλουν στο υπόλοιπο σώμα, γεγονός που οδηγεί σε χλωμό δέρμα. Ανεξάρτητα από τον τόνο του δέρματος, εάν το εσωτερικό των χειλιών, των ούλων, των νυχιών και του εσωτερικού των κάτω βλεφάρων είναι λιγότερο κόκκινο από το συνηθισμένο, μπορεί να φταίει η έλλειψη σιδήρου.
Δύσπνοια/πόνος στο στήθος
Η δύσπνοια ή ο πόνος στο στήθος, ειδικά με άσκηση, είναι ένα άλλο σύμπτωμα έλλειψης σιδήρου. Λόγω του ότι η αιμοσφαιρίνη είναι περιορισμένη στα ερυθρά αιμοσφαίρια, το οξυγόνο που κατανέμεται σε όλο το υπόλοιπο σώμα είναι περιορισμένο. Με αυτόν τον τρόπο το σώμα προσπαθεί να αντισταθμίσει και να παράγει περισσότερο οξυγόνο για να λειτουργούν σωστά τα όργανα, με αποτέλεσμα τη δύσπνοια.
Ζάλη και πονοκέφαλοι
Η έλλειψη σιδήρου μπορεί επίσης να προκαλέσει πονοκεφάλους ή ημικρανίες. Αυτό οφείλεται στο ότι δεν φτάνει αρκετό οξυγόνο στον εγκέφαλο που προκαλεί διόγκωση των αιμοφόρων αγγείων, με συνέπεια άσκηση πίεσης που οδηγεί σε πονοκέφαλο ή ημικρανία.
Επιπλέον, τα άτομα με ανεπάρκεια σιδήρου μπορεί να εμφανίσουν ζαλάδες. Όταν το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης μειώνεται ή παραμένει σταθερά χαμηλό, το σώμα θέλει άμεσα οξυγόνο, προκαλώντας αυτά τα φυσικά συμπτώματα. Η ζάλη προέρχεται από την έλλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο ή από χαμηλή αρτηριακή πίεση που προκύπτει από κακή οξυγόνωση της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων.
Αίσθημα παλμών της καρδιάς
Ο ακανόνιστος καρδιακός παλμός, γνωστός και ως αίσθημα παλμών, μπορεί να είναι ένα άλλο σύμπτωμα ανεπάρκειας σιδήρου. Αυτό οφείλεται στο ότι τα χαμηλά επίπεδα αιμοσφαιρίνης οδηγούν την καρδιά να εργαστεί περισσότερο για να μεταφέρει οξυγόνο στο υπόλοιπο σώμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μη φυσιολογικό καρδιακό παλμό ή στην αίσθηση ότι η καρδιά χτυπά ακανόνιστα γρήγορα. Σε ακραίες περιπτώσεις αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια. Αλλά αυτά τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται αργότερα, τα άτομα με ανεπάρκεια σιδήρου υποφέρουν από διάφορα συμπτώματα πριν το βιώσουν.
Δείτε ακόμα Οφέλη Μελατονίνης και Φυσικοί Τρόποι Πρόσληψης
Φθορές στα μαλλιά και το δέρμα
Τα μαλλιά και το δέρμα θεωρούνται δευτερεύουσες λειτουργίες για το σώμα. Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα δίνει προτεραιότητα στην περιορισμένη κατανομή οξυγόνου στις πιο σημαντικές λειτουργίες όπως τα όργανα και οι ιστοί. Όταν το δέρμα και τα μαλλιά στερούνται σιδήρου γίνονται ξηρά και πιο εύθραυστα. Η έλλειψη φερριτίνης είναι γνωστό ότι προκαλεί αυτά τα προβλήματα επειδή είναι απαραίτητη για τη διαδικασία αποθήκευσης και απελευθέρωσης σιδήρου σε όλα τα μέρη του σώματος με την πάροδο του χρόνου. Τα χαμηλά αποθέματα σιδήρου αυξάνουν το ποσοστό τριχόπτωσης, ειδικά σε γυναίκες που δεν είναι σε εμμηνόπαυση.
Οίδημα/πόνος στη γλώσσα και το στόμα
Μια ματιά στο στόμα μπορεί να μας δώσει πολλές ενδείξεις για την υγεία μας. Η έλλειψη σιδήρου είναι ένα από αυτά. Για παράδειγμα, εάν η γλώσσα φαίνεται πρησμένη, φλεγμένων ή αποχρωματισμένη, αυτό είναι ένδειξη ανεπάρκειας σιδήρου. Στο σώμα μας, έχουμε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται μυοσφαιρίνη, η οποία είναι πρωτεΐνη δέσμευσης σιδήρου και οξυγόνου που βρίσκεται στον μυϊκό ιστό της γλώσσας. Τα χαμηλότερα επίπεδα μυοσφαιρίνης μπορεί να προκαλέσουν πληγές και πρήξιμο στη γλώσσα. Η έλλειψη σιδήρου μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ξηροστομία και κόκκινες χαραγές στις γωνίες του στόματος.
Εύθραυστα νύχια
Τα εύθραυστα νύχια είναι ένα πολύ λιγότερο συχνό σύμπτωμα έλλειψης σιδήρου που εμφανίζεται στα τελευταία στάδια της αναιμίας. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται κοιλονυχία που είναι μια ασθένεια στην οποία τα νύχια γίνονται αφύσικα λεπτά και χάνουν την κυρτότητά τους, γίνονται επίπεδα ή ακόμη και κοίλα σε σχήμα. Σε αρχικά στάδια τα νύχια μπορεί να είναι εύθραυστα και να σπάσουν εύκολα. Αυτή η κατάσταση αρχίζει να εμφανίζεται στη μέση του νυχιού καθώς και οι άκρες ανασηκώνονται για να δώσουν μια στρογγυλεμένη εμφάνιση σαν κουτάλι.
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών
Τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου στο αίμα μπορεί να οδηγήσουν σε πτώση της ντοπαμίνης, μιας χημικής ουσίας στον εγκέφαλο, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την κίνηση και μπορεί να προκαλέσει το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών. Η ντοπαμίνη δρα ως αγγελιοφόρος μεταξύ του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος για να τον βοηθήσει να ρυθμίσει και να συντονίσει την κίνηση.
Εάν τα νευρικά κύτταρα καταστραφούν, μειώνεται η ποσότητα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, γεγονός που προκαλεί μυϊκούς σπασμούς και ακούσιες κινήσεις. Τα επίπεδα ντοπαμίνης μειώνονται φυσικά προς το τέλος της ημέρας, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί τα συμπτώματα του συνδρόμου ανήσυχων ποδιών είναι συχνά χειρότερα το βράδυ και κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Κοιλιακός πόνος & αίμα στα ούρα
Η ενδαγγειακή αιμόλυση, μια κατάσταση που προκαλείται από ανεπάρκεια σιδήρου, συμβαίνει οταν τα ερυθρά αιμοσφαίρια διασπώνται στην κυκλοφορία του αίματος και απελευθερώνουν σίδηρο που στη συνέχεια χάνεται στα ούρα. Αυτό συμβαίνει μερικές φορές σε άτομα που ασχολούνται με έντονη άσκηση, ιδιαίτερα τζόκινγκ, και μπορεί να προκαλέσει τραύμα στα μικρά αιμοφόρα αγγεία των ποδιών, που ονομάζεται «αιματουρία πορείας».
Δευτερεύοντα σημάδια έλλειψης σιδήρου
- Ασυνήθιστες λιγούρες: Υπάρχει μια κατάσταση που ονομάζεται “pica”, στην οποία ο ασθενής έχει μια ασυνήθιστη λαχτάρα να φάει πράγματα χωρίς καμία θρεπτική αξία. Αυτό μπορεί να είναι αβλαβή όπως ο πάγος, ωστόσο μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν όρεξη για πιο επιβλαβή όπως, ξεραμένα χρώματα, βρωμιά ή διαφορετικά μέταλλα. Αυτή η διαταραχή είναι συνήθως προσωρινή και εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά και έγκυες.
- Άγχος: Το άγχος είναι ένα άλλο σύμπτωμα που μπορεί να σχετίζεται με έλλειψη σιδήρου, αλλά αυτό το σύμπτωμα αναπτύσσεται μόνο σε άτομα με χρόνια αναιμία. Τα άτομα με ανεπάρκεια σιδήρου έχουν υψηλότερα ποσοστά ψυχιατρικών διαταραχών (ιδιαίτερα ΔΕΠΥ) και αναπτυξιακών διαταραχών. Υπάρχει ένα αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που αποδεικνύουν ότι η έλλειψη σιδήρου προκαλεί αυτά τα προβλήματα και δεν είναι απλώς μια τυχαία συσχέτιση.
- Κρύα χέρια και πόδια: Τα άτομα που πάσχουν από αναιμία χάνουν την κυκλοφορία του αίματος στα εξωτερικά τους άκρα με την παραμικρή αλλαγή θερμοκρασίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σταθερά κρύα χέρια και πόδια. Δεν υπάρχει αρκετό οξυγόνο για να τροφοδοτήσει τα κύρια όργανα του σώματος και τα άκρα μένουν χωρίς αρκετό οξυγόνο με συνέπεια να είναι κρύα.
- Συχνές λοιμώξεις: Όχι μόνο μπορεί να είναι πιο δύσκολο για το σώμα να αντισταθεί στη μόλυνση όταν ένα άτομο έχει έλλειψη σιδήρου, αλλά μπορεί επίσης να είναι πιο δύσκολο να καταπολεμήσει τη μόλυνση μόλις εμφανιστεί. Η αναιμία σχετίζεται με εξασθένιση της έμφυτης (φυσικής) ανοσίας και της κυτταρικής ανοσίας, συμβάλλοντας έτσι στον αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης.
Εάν πιστεύετε ότι τα επίπεδα σιδήρου σας δεν είναι αυτά που θα έπρεπε να είναι, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να απευθυνθείτε στον γιατρό για να ελέγξει τα επίπεδα σιδήρου σας. Εναλλακτικά, δώστε αίμα. Για να γίνουν αποδεκτοί ως αιμοδότες, οι γιατροί θα ελέγξουν τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης στο αίμα σας με ένα τσίμπημα δακτύλου.
Μιλήστε πάντα με το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε ή σταματήσετε ένα συμπλήρωμα όπως το σίδηρο. Μπορούν να σας συμβουλεύσουν σχετικά με το αν πρέπει να τα πάρετε, αν είναι ασφαλή και τη σωστή δοσολογία.
Δείτε επίσης Έλλειψη βιταμίνης C: Τα 10 ύπουλα συμπτώματα της ανεπάρκειας – Ποιες τροφές πρέπει να τρώτε