Η σιτρονέλα είναι ένα φυσικό αιθέριο έλαιο που προέρχεται από φυτά του γένους Cymbopogon, κυρίως το λεμονόχορτο. Είναι ευρέως γνωστή για τη χρήση της ως φυσικό εντομοαπωθητικό, ειδικά κατά των κουνουπιών. Συχνά προστίθεται σε κεριά, σπρέι, λάδια και άλλα προϊόντα για εξωτερικούς ή εσωτερικούς χώρους.
Όμως, όσο “φυσική” κι αν είναι, η χρήση της εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια, ειδικά όταν καίγεται και εισπνέεται.
Τι συμβαίνει όταν καίγεται σιτρονέλα;
Όταν ανάβουμε ένα κερί σιτρονέλας, η θερμότητα προκαλεί την εξάτμιση του αιθέριου ελαίου στον αέρα, με αποτέλεσμα να το αναπνέουμε.
Κατά την καύση, ειδικά σε κλειστούς χώρους ή με χαμηλό αερισμό, ενδέχεται να παραχθούν και άλλες ουσίες, όπως πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs), οι οποίες σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να είναι επιβαρυντικές για την υγεία.
Υπάρχει κίνδυνος για την υγεία;
Για τους περισσότερους υγιείς ενήλικες, η περιστασιακή χρήση κεριών σιτρονέλας σε ανοιχτούς ή καλά αεριζόμενους χώρους δεν αποτελεί σημαντικό κίνδυνο. Ωστόσο, η μακροχρόνια ή υπερβολική έκθεση σε ατμούς αιθέριων ελαίων ή τα παράγωγα της καύσης τους μπορεί να ερεθίσει το αναπνευστικό σύστημα, ειδικά σε:
- άτομα με άσθμα ή αλλεργίες
- μικρά παιδιά
- ηλικιωμένους
- κατοικίδια ζώα
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η εισπνοή μεγάλων ποσοτήτων αιθέριων ελαίων, όπως της σιτρονέλας, μπορεί να προκαλέσει ήπια πονοκέφαλο, ναυτία ή ερεθισμό των βλεννογόνων.
Είναι η σιτρονέλα τοξική;
Η ίδια η σιτρονέλα δεν θεωρείται τοξική για τον άνθρωπο όταν χρησιμοποιείται με μέτρο. Μάλιστα, έχει εγκριθεί από οργανισμούς όπως ο FDA (στις ΗΠΑ) ως ασφαλής για εξωτερική χρήση. Ωστόσο, δεν συστήνεται η άμεση εισπνοή μεγάλων ποσοτήτων ή η χρήση της σε αεροστεγείς χώρους.
Επιπλέον, σε κεριά χαμηλής ποιότητας, ενδέχεται να συνυπάρχουν και άλλα πρόσθετα χημικά (όπως παραφίνη) που παράγουν τοξικά υποπροϊόντα κατά την καύση – ανεξαρτήτως σιτρονέλας.
Δες εδώ Τα κεριά που αναγεννούνται φτιάχνουν πάλι κερί από τον εαυτό τους
Πώς να χρησιμοποιείς τη σιτρονέλα με ασφάλεια
Για να απολαμβάνεις τα οφέλη της σιτρονέλας χωρίς να εκθέτεις τον εαυτό σου σε περιττούς κινδύνους, ακολούθησε τις παρακάτω συμβουλές:
Χρησιμοποίησε κεριά σιτρονέλας μόνο σε εξωτερικούς ή καλά αεριζόμενους χώρους.
Μην αφήνεις τα κεριά να καίνε για πολλές ώρες συνεχόμενα.
Προτίμησε φυσικά κεριά (π.χ. από κερί σόγιας ή μέλισσας), που δεν περιέχουν τοξικά πρόσθετα.
Απόφυγε τη χρήση σε μικρά παιδιά, εγκύους ή άτομα με αναπνευστικά προβλήματα.
Αν νιώσεις πονοκέφαλο ή ερεθισμό, σβήσε το κερί και αερίσου.
Η σιτρονέλα επομένως είναι ένας φυσικός και αποτελεσματικός τρόπος να απωθήσουμε τα κουνούπια, ωστόσο – όπως με όλα τα αιθέρια έλαια – η ορθή χρήση είναι το κλειδί. Όταν καίγεται σε κατάλληλες συνθήκες, δεν θεωρείται επικίνδυνη για τους περισσότερους ανθρώπους.
Παρ’ όλα αυτά, η υπερβολή ή η χρήση σε κλειστούς χώρους μπορεί να προκαλέσει ενοχλήσεις. Η γνώση και η μέτρον άριστον προσέγγιση είναι οι καλύτεροι σου σύμμαχοι.