Πώς να φτιάξω Μπονσάι με οποιοδήποτε φυτό – Οδηγός για αρχάριους, κλάδεμα και διαμόρφωση

Η αγάπη μου για τα μπονσάι (bonsai) ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια όταν απέκτησα το πρώτο μου. Και ενώ η κηπουρική πάντα με γοήτευε και μου άρεσε να ασχολούμαι, νομίζω η ενασχόληση με τα μπονσάι είναι πραγματικά έρωτας. Είναι εντυπωσιακά αυτά τα μικρά δεντράκια μέσα στα γλαστράκια τους. Μινιατούρες που μπορείς να ποτίζεις, να κλαδεύεις και να τα βλέπεις να μεγαλώνουν και να ανθίζουν.

Προ ημερών βρέθηκα σε ένα ανθοπωλείο για να πάρω ένα δώρο και εκεί μπροστά μου δέσποζαν υπέροχα μπονσάι δεντράκια που έμοιαζαν σαν να είχαν βγει από μια άλλη εποχή. Αποφάσισα λοιπόν να μοιραστώ μαζί σας μετά από έρευνα αλλά και προσωπική ενασχόληση, οδηγίες για να φτιάξετε τα δικά σας δεντράκια μπονσάι και μάλιστα με σχεδόν οποιοδήποτε δεντράκι ή φυτό που ίσως ήδη έχετε στο σπίτι.

Η τεχνική των μπονσάι

Τα μπονσάι είναι μινιατούρες κανονικών φυτών και δέντρων και αυτό οφείλεται περισσότερο στις ρίζες αλλά και σε όλη την τεχνική που ακολουθείται. Συνήθως μπαίνουν σε μικρές γλάστρες έτσι ώστε να “στενεύονται” και να μπορούν να παραμένουν στο μικροσκοπικό μέγεθος. Αν νομίζετε λοιπόν ότι τα μπονσάι είναι κάποια συγκεκριμένη ποικιλία, δεν ισχύει. Δεν είναι η ποικιλία του φυτού που το κάνει έτσι αλλά όλη η διαδικασία φύτευσης και διαμόρφωσης των κλαδιών. Και αν ποτέ βρείτε σπόρους για μπονσάι πριν χαρείτε και πάτε να τους αγοράσετε πρέπει να γνωρίζετε ότι αυτοί οι σπόροι θέλουν χρόνια μέχρι να γίνουν δεντράκια ιδανικά, για να διαμορφωθούν για μπονσάι.

Πώς να φτιάξεις τα δικά σου μπονσάι

Σχεδόν κάθε δεντράκι μπορεί να γίνει μπονσάι και να χρησιμοποιηθεί αυτή η τεχνική. Για να φτιάξετε ένα τέτοιο δεντράκι πρέπει να κλαδευτούν οι ρίζες αλλά και τα κλαδιά για να μπορείτε να ελέγξετε και να τιθασεύσετε το μέγεθος του. Ουσιαστικά εμείς καθοδηγούμε την ανάπτυξη του καθώς περνάει ο καιρός και αναπτύσσεται.

Για να φτιάξετε τα δικά σας μπονσάι δεν θέλετε πολλά πράγματα. Θα χρειαστείτε εργαλεία για μπονσάι αλλά μπορείτε να κάνετε τη δουλειά σας και με οικιακά εργαλεία. Θέλετε σίγουρα ένα κλαδευτήρι και σύρμα.

Σε ενδιαφέρουν

Πρώτη θεματική έκθεση μπονσάι στην Ελλάδα – Για πρώτη φορά παγκοσμίως, έκθεση μπονσάι  σε αρχαιολογικό χώρο

1. Προετοιμάστε το φυτό σας

Αρχικά πρέπει να επιλέξετε τι φυτό θα κάνετε μπονσάι. Ιδανικά είναι τα φυτά και τα δεντράκια με ξυλώδη κορμό και κλαδιά. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και άλλα φυτά. Εγώ θα φτιάξω μπονσάι μια κρασούλα που έχω, παχύφυτο, και θα τολμήσω και μια βουκαμβίλια. Σας έχω και βίντεο παρακάτω,

2. Μεταφύτευση σε γλάστρα μπονσάι

Τα μπονσάι δεν μπαίνουν σε κανονικές και βαθιές γλάστρες. Πρέπει να μπουν σε ρηχές γλάστρες που είναι ιδανικές γι’αυτό το είδος. Στην αγορά θα βρείτε πολλές και σε διάφορα σχέδια. Θα χρειαστείτε επίσης χώμα ειδικό για μπονσάι και όχι κοινό χώμα κήπου και φυσικά πολύ καλή αποστράγγιση. Εγώ το τελευταίο μου μπονσάι το έχασα από σάπισμα στις ρίζες και δυστυχώς ό,τι και να έκανα δεν μπόρεσε ποτέ να ανακάμψει.

3. Πώς το τοποθετούμε

Αφού βγάλουμε το φυτό μας από την κανονική του γλάστρα πρέπει να τινάξουμε το χώμα για να εκτεθούν οι ρίζες. Οι ρίζες πρέπει να κλαδευτούν πριν μπουν στο γλαστράκι για μπονσάι. Αφού περάσετε σύρμα από κάτω από τη γλάστρα για να πιάσετε στη συνέχεια από πάνω το δεντράκι – ναι πρέπει να ασφαλιστεί με σύρμα για να μπορεί στη συνέχεια να διαμορφωθεί και να μην πεταχτεί έξω από τη γλάστρα – ρίχνετε λίγο χώμα μέσα στη γλάστρα και στη συνέχεια τοποθετείτε το φυτό. Συνήθως αφήνουμε κάποιες χοντρές ρίζες να φαίνονται. Πρέπει να είναι αισθητικά όμορφο.

4. Στερώστε το δέντρο στη γλάστρα με το σύρμα

Στερεώστε το δεντράκι μέσα στη γλάστρα με το σύρμα για να μην μετακινείται και στη συνέχεια καλύψτε με χώμα. Χρησιμοποιήστε ένα ξυλάκι μέσα στο χώμα για να βεβαιωθείτε ότι δεν έχουν μείνει κενά αέρος. Πριν τα κάνετε όμως όλα αυτά κλαδέψτε τις ρίζες περίπου στο 1/3 αν είναι πολύ μεγάλες.

5. Διαμόρφωση κλαδιών και δέντρου

Εδώ είναι το καλύτερο κομμάτι και θέλει και αρκετή προσοχή. Με τη βοήθεια σύρματος θα δώσετε σχήμα στο δεντρό σας. Αυτά τα παράξενα σχήματα που βλέπετε στα μπονσάι και μοιάζουν σαν θαλασσοδαρμένα δεν είναι λόγω φυσικής ανάπτυξης αλλά λόγω διαμόρφωσης με σύρμα.

Αρχικά κλαδέψτε το φυτό σας. Κόψτε τα κλαδιά που αναπτύσσονται προς τα κάτω και τα πολύ μεγάλα. Στόχος είναι να δώσουμε ένα φυσικό σχήμα με το πρώτο κλαδί να εμφανίζεται στο ένα τρίτου του μήκους του κορμού. Το κλάδεμα των φύλλων βοηθά στην ανάπτυξη άλλων μικρότερων έτσι ώστε να δεντράκι σας να γεμίσει με μικρότερα φύλλα που δένουν αρμονικά με το μέγεθος. Κλαδέψτε τα μεγάλα φύλλα για να δώσετε σχήμα.

Τυλίξτε το μπονσάι με σύρμα. Για τα δεντράκια μπονσάι χρειαζόμαστε σύρμα χαλκού ή αλουμινίου. Το πάχος πρέπει να είναι στο 1/3 της διαμέτρου του κλαδιού για να μπορεί να το κρατάει. Δηλαδή όσο πιο χοντρός ο κορμός τόσο πιο χοντρό το σύρμα. Τυλίξτε σύρμα στον κορμό αλλά και στα κλαδιά και λυγίστε τα όπως πιστεύετε ότι σας ικανοποιεί αισθητικά. Προσοχή λυγίζουμε το σύρμα και όχι τα κλαδιά γιατί υπάρχει κίνδυνος να σπάσουν. Αρκετοί χρησιμοποιούν και κάποιο προστατευτικό όπως ύφασμα για να μην κάνουν ζημιά στο φλοιό.

6. Έλεγχος και φροντίδα

Καθώς μεγαλώνει το φυτό σας θα πρέπει να ελέγχετε το σύρμα γιατί μπορεί να γδάρει το φλοιό. Αν αρχίσει να γίνεται κάτι τέτοιο πρέπει να το χαλαρώσετε. Μετά από 6 μήνες πρακτικά μπορείτε να αφαιρέσετε το σύρμα με προσοχή γιατί το σχήμα του δέντρου σας θα είναι έτοιμο.. Σε όλο αυτό το διάστημα μπορείτε να το κλαδεύετε και φυσικά να το διαμορφώνετε όπως σας αρέσει.

Παρακάτω σας έχω μαζέψει μερικά βίντεο από πρακτικές για δημιουργία και διαμόρφωση μπονσάι δέντρων.

Κρασούλα Μπονσάι

Γιασεμί Μπονσάι

Μπουκαμβίλια μπονσάι

Πεύκο μπονσάι