To OSB είναι ένα σχετικά καινούργιο υλικό στην Ελληνική αγορά. Αν και πρώτοανακαλύφθηκε το 1963 και χρησιμοποιείται ευρέως εδώ και δεκαετίες σε άλλες περιοχές του κόσμου, στην Ελλάδα άρχισε να κερδίζει αξιόλογο μερίδιο στην αγορά, μόλις την τελευταία δεκαετία.
Το OSB είναι η συντομογραφία της λέξεως Oriented Strand Board, και σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει πλάκα με προσανατολισμένες λεπτές φέτες. Και αυτό ακριβώς είναι, πολλαπλές στρώσεις από λεπτές μικρές «φέτες» ξύλου κατάλληλα προσανατολισμένες
Το OSB έχει αντικαταστήσει το κόντρα πλακέ σε αρκετές χρήσεις, κυρίως γιατί είναι αρκετά πιο οικονομικό χωρίς να έχει τεράστιες διαφορές σε αντοχή. Ο λόγος που είναι πιο οικονομικό από το κόντρα πλακέ, είναι ότι το κόντρα πλακέ είναι φτιαγμένο απo στρώσεις από ενιαία λεπτά φύλλα ξύλου. Έτσι τα είδη δέντρων τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για κατασκευή κόντρα πλακέ, είναι σχετικά περιορισμένα.
Το OSB, αντίθετα, χρησιμοποιεί πολύ μικρότερα κομμάτια ξύλου, τα οποία μπορούν να προέλθουν από πολύ περισσότερα είδη δέντρων, ακόμα και από κορμούς, που είναι παντελώς άχρηστα για οποιαδήποτε άλλη χρήση.
Γιαυτό το λόγο κατασκευάζεται σε πάρα πολλές χώρες διεθνώς και έχει περίπου το 1/3 της τιμής του κόντρα πλακέ. Στην Ευρώπη η χώρα με την μεγαλύτερη παραγωγή OSB -εδώ και μερικά χρόνια- είναι η Ρουμανία. Στο παραπάνω βίντεο φαίνεται αναλυτικά η διαδικασία παρασκευής του OSB
Όμως παρόλο που είναι πιο φτηνό, δεν είναι πολύ πιο ανίσχυρο. Οι πολλαπλές στρώσεις από φέτες ξύλου οι οποίες δεν έχουν συγκεκριμένη φορά το κάνουν εξαιρετικά ανθεκτικό σε όλες τις πιέσεις. Σίγουρα όχι όσο το κόντρα πλακέ, αλλά δεν έχει καμία σχέση με άλλες πλάκες τεχνητής ξυλείας όπως πχ νοβοπάν ή MDF.
Κατηγορίες OSB
Το OSB αυτή τη στιγμή έχει 4 διαφορετικές κύριες κατηγορίες. Αυτή που δουλεύεται περισσότερο και θα βρείτε σχεδόν σε όλα τα καταστήματα ξυλείας, είναι το OSB 3, το λεγόμενο άνυδρο.
Αναλυτικά οι κατηγορίες είναι
OSB 1 : Γενικής χρήσης για εσωτερική χρήση
OSB 2 : Αντοχής για εσωτερική χρήση
OSB 3 : Αντοχής για εξωτερική χρήση
OSB 4 : Βαρέας χρήσης για εξωτερική χρήση
OSB 3 το άνυδρο
Το OSB 3 όπως είπαμε είναι πιο γνωστό στην αγορά ως άνυδρο. Αυτό σημαίνει ότι έχει μεγάλη αντοχή στην υγρασία. Έτσι ακόμα και χωρίς κανένα φινίρισμα μπορεί να αντέξει για αρκετό καιρό εκτεθειμένο σε βροχή και υγρασία.
Όμως δεν αντέχει για πάντα. Γιαυτό καλό είναι να χρησιμοποιήσετε κάποιο βερνίκι για να το προστατέψετε.
Φορμαλδεΰδη και άγιος ο θεός
Όπως σχεδόν όλες οι πλάνες σύνθετης ξυλείας και το OSB χρησιμοποιεί κυρίως κόλλες με βάση την φορμαλδεΰδη (ουρίας και φαινολική). Η φορμαλδεΰδη είναι εξαιρετικά τοξική ένωση και ύποπτη για καρκινογενέση. Αν έχετε κόψει ή τρίψει ποτέ mdf χωρίς να φοράτε μάσκα θα έχετε σίγουρα νιώσει ένα κάψιμο στο λαιμό. Αυτό ήταν λόγω της φορμαλδεΰδης. Βέβαια δεν χρειάζεται να κόψετε ή να τρίψετε κάποια σύνθετη πλάκα που περιέχει φορμαλδεΰδη για να απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα. Δυστυχώς απελευθερώνεται μόνη της.
Το μόνο που μπορείτε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε λιγότερο πρόβλημα είναι να την «σφραγίσετε» με κάποιο καλό βερνίκι. Ενώ σίγουρα είναι καλύτερο να προτιμήσετε κάποια πλάκα OSB που είναι λίγο παλιά, καθώς οι εκπομπές της φορμαλδεΰδης μειώνονται αισθητά με τα χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται εναλλακτικά της φορμαλδεΰδης που θεωρούνται ασφαλή για την υγεία. Δυστυχώς έχουν μεγαλύτερο κόστος από την «φτηνή» φορμαλδεΰδη και έτσι δεν προτιμούνται από αρκετούς, οπότε θα τα βρείτε δύσκολα. Αν μπορέσετε και βρείτε πάντως, προτιμήστε τες σίγουρα! Αν δεν μπορέσετε να βρείτε OSΒ χωρίς φορμαλδεΰδη, προτιμήστε κάποιο με φαινολική φορμαλδεΰδη. Θεωρείται αρκετά πιο «αθώα» από αυτή με την ουρία.
Για περισσότερα σχετικά με την τοξικότητα της φορμαλδεΰδης μπορείτε να διαβάσετε σε αυτό εδώ το άρθρο.
Διαστάσεις και πάχη OSB
Η πιο συνηθισμένη διάσταση πλάκας OSB είναι η 1250 χ 2500 χιλιοστά και 1220 χ 2440 χιλιοστά. Για ειδικές κατασκευές και σε παραγγελία μπορεί να βρείτε και σε πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις.
Τώρα τα πιο συνηθισμένα πάχη που θα συναντήσετε είναι αυτά των 15 και 18 χιλιοστών. Αυτά θα τα βρείτε σχεδόν παντού. Με λίγο περισσότερο ψάξιμο θα βρείτε και πάχος 10 ή 11 χιλιοστών και πάχος 22 χιλιοστών.
Η πυκνότητα του OSB είναι συνήθως 600-650 κιλά ανά κυβικό. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μία πλάκα OSB 2500 χ 1250 χ 15 ζυγίζει περίπου 30 κιλά.
Τιμές
Οι τιμές διαφέρουν αρκετά από κατάστημα σε κατάστημα και από περιοχή σε περιοχή. Για ένα OSB 3 15 χιλιοστών σε 1250χ2500 διάσταση μια λογική τιμή είναι περίπου 25 ευρώ (χωρίς κόψιμο).
Που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το OSB
To OSB μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε σχεδόν παντού. Είναι ιδανικό για
εξωτερικές κατασκευές (πχ σπιτάκια κήπου, σκυλόσπιτα)
για επενδύσεις σε τοίχους
για υπόστρωμα πατώματος
για τοιχοποιία
για δημιουργία μόνωσης
για κατασκευή κουτιών / μπαούλων
για οικοδομή (καλούπια σε μπετό)
για σκελετό σε έπιπλα (πχ καναπέδες, τραπέζια)
για διακοσμητικές κατασκευές
και για πολλά ακόμα.
Δείτε μερικές μόνο κατασκευές που μπορεί να γίνουν με OSB στην παρακάτω συλλογή φωτογραφιών.
Μερικά χρήσιμα που θα πρέπει να γνωρίζετε για την πλάκα OSB
- Πάντα να φοράτε γάντια όταν μεταχειρίζεστε πλάκα OSB. Έχει αρκετές σκλήθρες και σίγουρα κάποια θα μπει στο χέρι σας αν είναι γυμνό
- Το OSB δεν βιδώνεται τόσο καλά όσο το κόντρα πλακέ. Το βίδωμα θέλει προσοχή γιατί «ανοίγει» αρκετά εύκολα.
- Όπως σχεδόν σε όλες τις πλάκες που περιέχουν κόλλα, το πιο ευαίσθητο σημείο είναι τα σόκορα. Γιαυτό καλό είναι να τα καλύψετε με ξύλινα πηχάκια, αν είναι εκτεθειμένα.
- Αν φτιάξετε κάποια εξωτερική κατασκευή και το χρησιμοποιήσετε σαν σκεπή, καλό είναι να προσθέσετε ασφαλτόπανο ή ασφαλτικά κεραμίδια.
- Είναι ιδανικό για σκυλόσπιτα που βρίσκονται σε προστατευμένο χώρο. Για σκυλόσπιτα σε εξωτερικό χώρο, καλό θα ήταν να υπάρχει σκελετός από δοκάρια και να τα περάσετε με πολλά χέρια σφραγιστικό βερνίκι ή χρώμα.
- Στο εξωτερικό αρκετοί το χρησιμοποιούν ως εναλλακτικό της γυψοσανίδας για διαχωριστικά ή μία φθηνή επιτοίχια επένδυση σε χώρους εργασίας.
via supereverything